Diş çekimi, bir diş hekimi veya ağız cerrahı tarafından lokal, genel, intravenöz anestezi veya bir kombinasyonu ile nispeten hızlı gerçekleştirilen bir ayakta tedavi prosedürü olarak yapılan, dişin kemikteki soket denilen yuvasından cerrahi müdahale ile çıkarılması işlemine verilen isimdir.
Basit diş çekimi ise hasta lokal anestezi etkisi altındayken ağız içinde görünen dişlerin çekiminde kullanılan tekniğe verilen isimdir.
Yetişkin bireylerde bazı durumlarda dişlerin çekilmesi gerekli olabilir. Her ne kadar süt dişlerinin çocuklukta yerini alan yetişkin dişlerinin ömür boyunca kullanılması ideal olsa bile, birden fazla nedenden dolayı diş çekimi gerekebilir.
Bu nedenler arasında en yaygını dişlerin travma ya da çürüme nedeniyle tamir olamayacak kadar hasar görmüş olmasıdır. Bunun yanı sıra diş hekimleri, özellikle çeneye tam anlamıyla sığmayan çok sayıda dişin bulunduğu ortodonti tedavisi gerektiren vakalarda ağız içinde ön hazırlık için diş çekimini uygun görebilir. Yine benzer durumlarda diş etinin üzerine çıkmamış dişler, ya da 20’lik yaş dişleri için gömülü diş çekimi müdahalesi gerçekleştirilebilir.
Eğer diş çürümesi veya hasarı diş içinde bulunan sinirler ve kan damarlarından meydana gelen çekirdek olan diş pulpasına kadar yayıldıysa, ağızdaki bakteriler buraya girerek enfeksiyona neden olabilir. Bu durum genellikle kök kanal tedavisi ile düzeltilebilir, ancak enfeksiyon çok şiddetli ise ve antibiyotikler veya kanal tedavisi yeterli gelmezse enfeksiyonun yayılmasını önlemek için diş çekimi gerekebilir.
Benzer bir durumda kemoterapi veya organ nakli için kullanılan ilaçlar başka bir tıbbi komplikasyondan ötürü bağışıklık sistemi risk altında ise dişte enfeksiyon riski bile dişi çekmek için yeterli sebep olabilir.
Diş çekimi diş hekimleri ile cerrahi yapmak için özel eğitim almış diş hekimleri olan ağız cerrahları diş çekimi yapabilirler. Diş çekilmeden önce diş hekimi hastaya dişin alınacağı bölgeyi uyuşturmak için bir lokal anestezi enjeksiyonu verecektir. Bazı vakalarda, özellikle gömülü yirmilik yaş dişi çekiminde diş hekimi daha güçlü bir genel anestezi kullanabilir. Bu genel anestezi ağrıyı önleyecek ve prosedür boyunca bireyi uyutacaktır.
Diş hekimi dişi kaplayan diş eti ve kemik dokusunu kesecektir. Daha sonra forseps kullanarak dişi kavrayacaktır ve dişi yerinde normalde sabit tutan çene kemiği ile bağlarından gevşetmek için hafifçe ileri geri oynatacaktır. Bazı vakalarda zor çekilen bir diş çok parçalı bir halde çıkarılabilir.
Diş çekimi sonrası kanama doğal ve gereklidir. Genellikle dişten geride kalan oyukta bir kan pıhtısı oluşur. Diş hekimi diş oyuğuna bir gazlı bez yerleştirir ve kanamayı durdurmaya yardımcı olmak için hastaya ısırmasını söyler. Bazı vakalarda diş hekimi çekim bölgesindeki diş etinin kenarlarının düzgün kapanması için kendi kendine çözülebilen bir kaç dikiş atabilir.
Bazen, soketteki kan pıhtısı gevşeyerek düşer ve oyuktaki kemiği açığa çıkarır. Bu acı verici ve riskli bir durumdur. Bu septik (mikroplu) soket adı verilen duruma aynı zamanda kuru soket adı da verilir. İyileşmenin başlaması için kan pıhtısının oluşması gerekli olduğundan, diş hekimi buna yardımcı olmak üzere antiseptik veya antibiyotik içeren bir ağrı kesici bir macunu birkaç günlüğüne sokete yerleştirebilir.